Giúp Ukraina đánh bại Nga, cách tốt nhất để trừng phạt Putin
Công lý nào cho Ukraina, cho Navalny và những nạn nhân của độc tài Putin ?
Mẹ của nhà đối lập Alexeil Navalny tố cáo chính quyền Nga gây khó dễ về điều kiện chôn cất con trai
Alexei Navalny: Nga bị cáo buộc 'giấu' thi thể thủ lĩnh phe đối lập
Alexei Navalny, nhà đối lập Nga vừa chết trong tù, là ai ?
Alexei Navalny: Đối thủ của ông Putin đã làm gì và tại sao lại chết?
Nhà đối lập Nga Navalny qua đời trong một nhà tù ở Bắc Cực
Quần đảo Gulag và tội ác của Putin
Khuôn mặt Stalin của chế độ Putin
Tổng thống Mỹ: ‘Putin và bộ sậu côn đồ’ đã gây ra cái chết của Navalny
Người Mỹ có thể học được gì từ lòng dũng cảm của Navalny?
Đức dẫn đầu EU kêu gọi trừng phạt thêm Nga về cái chết của ông Navalny
Đăng ngày: 23/02/2024 - 15:08
Người biểu tình giơ cao chân dung của nhà đối lập Alexei Navalny vừa chết trong ngục tù ở Bắc Cực, trước cổng đại sứ quán Nga ở Kappara, Malta ngày 19/02/2024 để phản đối Vladimir Putin. REUTERS - DARRIN ZAMMIT LUPI
Le Monde đặt vấn đề « Trừng phạt Putin, nhưng làm thế nào ? ». Hai giờ sau khi nghe tin Alexei Navalny qua đời trong ngục tù, người vợ của ông, Yulia Navalnaia tại Hội nghị an ninh Munich đã nén đau buồn, đòi hỏi Vladimir Putin và chế độ Kremlin phải bị trừng phạt vì tội ác này. Vài tiếng đồng hồ sau đó, tổng thống Mỹ Joe Biden tố cáo « tội ác chiến tranh », nói rằng lịch sử sẽ xem xét.
Cách đây ba năm, ông Biden đã từng cảnh cáo Kremlin về « những hậu quả thảm họa » nếu Navalny chết trong tù. Hồi 2013, Barack Obama ấn định « lằn ranh đỏ » cho Damas, tuy nhiên khi Bachar Al-Assad vẫn dùng vũ khí hóa học giết chính dân mình, Obama vẫn để yên ; và 10 năm trước khi Nga chiếm Crimée, Obama khuyên chính quyền mới của Kiev đừng chống cự. Nay sự phẫn nộ của phương Tây tại hội nghị Munich về số phận của nhà đối lập Alexei Navalny là chân thành, nhưng trừng phạt Putin cách nào đây ?
Những biện pháp cấm vận từ hai năm qua tuy nghiêm khắc nhưng kém tác dụng, do những nước nhập khẩu quan trọng như Trung Quốc, Ấn Độ vẫn mua dầu khí của Nga, và Matxcơva tránh né cấm vận với sự tiếp tay của một số nước. Ngày càng nhiều quan chức phương Tây nghĩ đến việc tịch thu tài sản của Nga đang bị đóng băng, tuy nhiên vướng vấn đề pháp lý. Một cách trừng phạt khác nhắm vào cá nhân Vladimir Putin là lệnh truy nã của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), thế nhưng Bắc Kinh vẫn tiếp đón Putin và tại Matxcơva vẫn có những nhà lãnh đạo đến thăm.
Thế thì phải làm sao ? Theo Le Monde, cách duy nhất và làm cho Vladimir Putin sợ nhất, là bại trận ở Ukraina. Phương Tây có phương tiện để giúp Kiev làm nên chiến thắng, chỉ còn thiếu ý chí để biến sự phẫn nộ thành hành động.
Cũng về Ukraina, nhà bình luận Édouard Tétreau đặt vấn đề trên Le Figaro « Phải chăng nên có một ủy viên quốc phòng châu Âu để làm Vladimir Putin phải run sợ ? », thay vì giao phó cho các viên chức bàn giấy quan liêu.« Nga bước vào giai đoạn tự hủy diệt vì giới tinh hoa cầm quyền tệ hại và sự trầm cảm sâu sắc sau thất bại của thập niên 90, nhưng cũng có thể là bi kịch đáng sợ của thế kỷ qua ». Đó là dự báo của tác giả Thérèse Delpech từ năm 2005 về sự tàn bạo sẽ quay lại trong thế kỷ 21.
Nước Nga « bệnh hoạn » từ lâu, nơi mà tuổi thọ trung bình của nam giới trước cuộc xâm lăng Ukraina chỉ là 59 tuổi, theo tác giả, đang đẩy nhanh quá trình hấp hối dưới quyền của Putin. Alexei Navalny bị sát hại trong một gu-lắc xây dựng dưới thời Stalin, bắt cóc hàng ngàn trẻ em Ukraina… Matxcơva còn bố trí một hệ thống vũ khí chống vệ tinh trong không gian, có thể biến toàn bộ liên lạc viễn thông thành tro bụi, đẩy nhân loại lùi lại hai thế kỷ.
Đó là một nhà độc tài với bàn tay đẫm máu theo phương pháp Stalin, điên cuồng với ý định trả thù, và giấc mơ đế quốc không dừng lại tại biên giới Ukraina. Theo các viên chức quốc phòng Đức và Đan Mạch, từ ba đến tám năm tới Nga sẽ tấn công một quốc gia thành viên NATO. Như vậy không còn có nhiều thời gian để chuẩn bị đối phó.
Châu Âu chỉ có thể tự lo thân chứ không thể trông cậy vào Hoa Kỳ ngày càng muốn đứng ra xa, và NATO vốn dựa vào quyết tâm và tài chánh của Mỹ. Viện trợ kinh tế của châu Âu cho Ukraina không thay thế được những vũ khí mà Mỹ không còn giao nữa, hay hỏa tiễn mà Đức không muốn cho. Việc đưa ngân sách quốc phòng vào các tiêu chí Maastrich không phù hợp khi chiến tranh đã ở trước ngưỡng cửa.
Cần giúp các nước châu Âu tự tái vũ trang nhanh chóng, qua việc dỡ bỏ tất cả những rào cản ngân sách, tiêu chuẩn rắc rối, ngưng áp dụng các chỉ thị điên rồ để cấp tốc sản xuất ra đạn dược và những vũ khí đang cần đến (drone, hỏa tiễn, chiến tranh mạng, trí thông minh nhân tạo quân sự hóa). Riêng Pháp có thể gia tăng thêm số đầu đạn nguyên tử. Trước những mối đe dọa vây quanh : nước Nga của Putin và một Trung Quốc bành trướng ở phía đông, nước Mỹ co cụm ở phía tây, Hồi giáo ở phía nam ; tác giả kêu gọi chuyển những buổi tưởng niệm những người anh hùng đã hy sinh sang hành động quyết liệt để tự vệ.
Đăng ngày: 18/02/2024 - 00:50
Cái chết bất ngờ của Alexei Navalny, nhà đối lập Nga nổi tiếng nhất khiến dư luận bàng hoàng, phẫn nộ. Báo chí Pháp nhận xét « Alexei Navalny, bị Putin sát hại », « Cái giá của sự can đảm », « Người tử đạo vĩ đại của chế độ xô-viết », « Putin nay không còn từ một thủ đoạn nào » … The Economist cho rằng cách trả đũa tốt nhất của phương Tây là vũ trang cho Kiev, L’Obs kêu gọi « Công lý cho Ukraina ».
Cảnh sát Nga bắt giữ một phụ nữ đến tưởng niệm nhà đối lập Alexei Navalny gần tượng đài Bức tường đau khổ dành cho các nạn nhân bị đàn áp chính trị ở Matxcơva, ngày 17/02/2024. REUTERS - STRINGER
Sự kiện được tất cả các báo ra cuối tuần chú ý và các tuần báo cũng kịp thời có những bài phỏng vấn, phóng sự, là việc nhà đối lập số 1 của Nga, Alexei Navalny đột ngột qua đời trong nhà tù ở Bắc Cực. Riêng Libération cuối tuần dành trọn trang nhất cho chân dung ông, thẳng thừng chạy tựa « Alexei Navalny, bị Putin sát hại ».
Trả lời L’Express, nhà báo Nga đang lưu vong ở Anh Andrei Soldatov nhấn mạnh, « Nước Nga của Putin không còn giới hạn nào ». Chuyên gia về cộng sản Thierry Wolton nhận định trên Le Figaro « Tên của Alexei Navalny từ nay phải được thêm vào danh sách những người tử đạo vĩ đại của chế độ xô-viết ».
Trong bài xã luận « Biểu tượng của tự do », Le Figaro nhận xét người đàn ông cao lớn với mái tóc vàng và đôi mắt xanh cương nghị, trong những bức ảnh gần đây có vẻ mặt hốc hác, ốm yếu và già hẳn đi vì bị hành hạ trong tù. Alexei Navalny đã bị chuyển trại nhiều lần, bị biệt giam 27 lần trong những điều kiện vô nhân đạo nhất, và lần cuối là hôm thứ Tư. Thi hài ông hiện ở đâu cũng không được biết. Chuyên gia Anna Colin Lebedev nhận định nhà tù Nga đã trở thành nơi vô thiên vô pháp.
Sau khi sống sót thần kỳ từ vụ đầu độc, được chữa trị tại Đức, nhà đối lập chọn lựa về nước để tiếp tục chiến đấu. Ông biết cái giá phải trả, trong một chế độ mà những tiếng nói phản biện lần lượt bị trừ khử bằng cách này hay cách khác. Trong thông điệp cuối cùng gởi tới nhân dân Nga do các luật sư của ông đăng lên Instagram, Alexei Navalny kêu gọi « bước vào chiến dịch » chống lại Putin. Libération cho rằng nếu cần phải nhắc nhở sự nguy hiểm của Vladimir Putin đối với nhân dân Nga và thế giới, thì đó là cái chết đột ngột trong tù của nhà đối lập hàng đầu.
Khi bước lên phi cơ trở về Matxcơva hôm 17/01/2021, Navalny đã hy sinh cuộc sống cho Tự do – Bình đẳng – Bác ái, câu khẩu hiệu vẫn được khắc trên các tòa nhà Pháp. Ông biết điều đó, vợ con ông và các hành khách cùng chuyến bay, cũng như hàng triệu người theo dõi ông cũng biết như vậy. Thế nên Putin nhanh chóng trừ khử đối thủ nguy hiểm nhất này. Lời kêu gọi cuối cùng khi còn tự do của Alexei Navalny là « Người sẽ đến im lặng lập lại trật tự không hiện hữu, những người khác cho rằng đó là bạn (…). Không ai khác ngoài bạn, nhiệm vụ của bạn là phải kháng cự ».
Theo Le Figaro, cái chết của nhà đối lập cho thấy đối với các chế độ độc tài, tự do dân chủ không phải thương lượng mà có được, mà chỉ có thể bảo vệ bằng sức mạnh. Tương tự, trong bài xã luận « Cái giá của sự can đảm », Libération cho rằng việc sát hại Navalny - vì cái chết của ông đã được lên kế hoạch như một vụ hành quyết - gây bất ngờ. Trong khi đó tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, một khuôn mặt anh hùng khác trong cuộc chiến chống lại Kremlin, đang viếng thăm chính thức Berlin và Paris, đang xin viện trợ những chiến đấu cơ mà phương Tây mãi ngần ngại không cho ; nhưng đây chính là thời điểm.
The Economist giải thích « Cái chết của Alexei Navalny có ý nghĩa gì đối với Nga, với Putin và thế giới ».Alexei Navalny không thích những bi kịch, chỉ thích những phim mà người hùng thắng được kẻ gian, Thiện thắng Ác. Ông có diện mạo và tài năng để trở thành một trong những người hùng như thế, nhưng Navalny sinh ra ở Nga và sống trong một thời đại u ám. Nhà đấu tranh nói : « Nhà tù ở ngay trong ý nghĩ của chúng ta. Nếu nghĩ kỹ, tôi không phải trong tù mà đang du hành trong không gian, đến một thế giới mới tuyệt vời ». Chuyến viễn du này đã kết thúc hôm 16/02.
Trại giam Nga nói rằng Navalny chết vì « một cục máu đông », tuy bác sĩ của ông bác bỏ khả năng này. Dù lý do tử vong được ghi như thế nào trong giấy chứng tử, nhà đối lập đã bị Vladimir Putin sát hại khi lưu đày ông tận Bắc Cực với chế độ tù khổ sai. Là người vô cùng thông minh, Alexei Navalny đã nhận diện được hai cơ sở của quyền lực Vladimir Putin : nỗi sợ và lòng tham. Trong thế giới của Putin, mọi người đều có thể bị đe dọa hay mua chuộc.
Navalny đã tấn công mạnh mẽ vào hai cơ sở này. Trong cuộc thập tự chinh chống tham nhũng, ông đã tung ra những phim tư liệu cho thấy các du thuyền, biệt thự, phi cơ riêng của giới lãnh đạo Nga. Riêng video về « cung điện » trị giá hơn 1 tỉ đô la của Putin ở Hắc Hải đã thu hút 130 triệu lượt xem trên YouTube ; ông chủ của dinh cơ này được mô tả không phải là Sa hoàng mới mà là trùm mafia.
Cái chết của Navalny khiến người dân Nga bình thường kinh ngạc và phẫn nộ. Tại Matxcơva và nhiều nơi trên cả nước, người ta đặt hoa viếng nhà đối lập trước khi bị cảnh sát giải tán. Reuters cho biết có ít nhất 340 người bị bắt tại khoảng 30 thành phố vì tưởng niệm Alexei Navalny - đợt bắt bớ quy mô nhất kể từ tháng 9/2022.
Đối với phương Tây, đây là lời kêu gọi hành động. The Economist cho rằng phương Tây cần tìm lại sức mạnh và lòng can đảm mà Alexei Navalny đã chứng tỏ. Mỗi lần nhân nhượng, Putin càng dấn tới ; mỗi lần các chính khách phương Tây bày tỏ « quan ngại sâu sắc », Putin lại cười khẩy. Sự trả đũa tốt nhất là vũ trang cho Ukraina. Giải phóng Ukraina là cách tốt nhất để nước Nga được tự do.
Trong lúc viễn cảnh được gia nhập NATO hãy còn xa, Volodymyr Zelensky tìm được sự hỗ trợ của ba nước lớn châu Âu. Sau Anh quốc, Pháp và Đức hôm thứ Sáu 16/02 đã ký hiệp ước an ninh song phương với Ukraina.
Le Monde cuối tuần cho biết tổng thống Pháp khẳng định với đồng nhiệm Ukraina : « Chúng tôi quyết tâm cùng với các bạn làm cho Nga phải thất bại ». Trong thỏa thuận an ninh có giá trị 10 năm, Pháp hứa viện trợ quân sự đến 3 tỉ euro cho Kiev trong năm 2024. Paris cho biết đến nay đã cung cấp 3,8 tỉ đô la vũ khí cho Ukraina. Có thể kể : 30 khẩu đại bác Caesar, 38 xe thiết giáp trinh sát AMX-10 RC, 250 thiết vận xa, hai hệ thống địa-không Crotale, khoảng 100 hỏa tiễn hành trình Scalp. Tuy vậy Pháp vẫn chưa chịu giao chiến đấu cơ cho Kiev.
Trước khi đến Paris, Volodymyr Zelensky cũng đã ký hiệp định song phương với Đức, trong đó Berlin viện trợ gần 8 tỉ euro, giúp gỡ mình và tái thiết cơ sở hạ tầng điện nước. Một loạt vũ khí tân tiến được hứa hẹn nhưng không có hỏa tiễn hành trình Taurus mà Kiev mong mỏi. Tuy vậy Zelensky nhấn mạnh « Ukraina chưa bao giờ ký kết những văn bản quý giá như vậy ».
Trong bài xã luận, L’Obs kêu gọi « Công lý cho Ukraina ». Hai năm sau ngày quân Nga kéo sang xâm lược, cũng vì tự do và hòa bình mà người Ukraina tiếp tục chiến đấu trong máu, nước mắt và giá lạnh.Luật gia, cựu bộ trưởng tư pháp Robert Badinter, người vừa qua đời ở tuổi 95, được toàn bộ chính giới Pháp kính trọng vì cuộc đấu tranh không mệt mỏi chống lại án tử hình, cho rằng về mặt pháp lý, ông chủ điện Kremlin xứng đáng bị đưa ra trước tòa án quốc tế vì « tội xâm lăng », « tội ác chiến tranh » và « tội ác chống nhân loại ». Thế nhưng hai năm sau ngày 24/02/2024, khả năng này còn rất xa vời.
Cuộc phản công của Kiev thất bại một phần, những trận đánh đến nay đã làm 190.000 quân nhân và 10.000 thường dân Ukraina thiệt mạng, vẫn ác liệt. Tuy kiệt sức nhưng người Ukraina vẫn dũng cảm chiến đấu. Không ai hiểu được ý nghĩa cuộc chiến tranh vệ quốc hơn họ, và L’Obs dành số báo đặc biệt cho các nhà văn Ukraina.
Nhà văn tên tuổi Andrei Kourkov, trong bài « Sống và mơ ở Ukraina trong chiến tranh », đã viết : « Từ khi còn nhỏ, tôi đã rất mơ mộng và hay nhìn lên bầu trời để quan sát các phi cơ và chim chóc, nhưng thường thích nhìn máy bay hơn vì ba tôi là phi công. Đã hai năm qua, không còn chiếc phi cơ dân sự nào trên bầu trời Ukraina. Nếu có vật gì đó bay qua mà không giống như chim, thì đó là một hỏa tiễn hoặc drone Nga mang tử thần đến đất nước tôi ».
Bên cạnh những chuyện tai nghe mắt thấy trong đời sống thường nhật, nhà văn cho biết tù binh Ukraina tại Nga luôn đông hơn tù binh Nga ở Ukraina. Từ lâu người Ukraina vẫn kinh ngạc khi thấy từ các video do drone ghi lại, những lính Nga bị thương hay bị bao vây đã quay súng tự sát hoặc tự cho nổ lựu đạn. Tại sao họ không đầu hàng ? Một trong những câu trả lời đến từ một lính Nga mới bị bắt ở Robotino, thuộc vùng Donbass. Anh ta kinh hoàng hỏi : « Các anh sẽ không xịt loạt mút giãn nở vào miệng tôi chứ ? ».
Các quân nhân Ukraina ban đầu không hiểu, sau mới biết rằng các sĩ quan Nga gieo rắc khủng hoảng cho binh lính, dọa dẫm một cái chết khủng khiếp nếu rơi vào tay địch. Trong túi những tù binh này người ta tìm thấy các truyền đơn nhấn mạnh không nên đầu hàng vì sẽ bị hành hạ dã man : « đánh gãy xương sườn, móc mắt, cắt tai và ngón tay hay bộ phận sinh dục, đâm thủng phổi, chết đói, cưỡng hiếp, đánh đập ». Trên thực tế chính quân Nga tra tấn tàn bạo tù binh Ukraina, và lính Nga tin rằng họ cũng sẽ chịu chung số phận khi bị bắt.
Ban đêm, thời tiết tại Ukraina xuống đến -20 °C, khiến cuộc sống trong chiến hào trở nên khó thể chịu đựng. Các bệnh viện thường tiếp nhận những chiến binh Ukraina có ngón tay, ngón chân bị lạnh cóng. Ngủ quên có thể không bao giờ thức dậy được. Phải chăng vì vậy mà bộ chỉ huy Nga mỗi đêm thường xua quân sang tấn công, lính Nga tuân lệnh có phải vì chết rét còn đáng sợ hơn chết vì đạn ? Hay là vì nếu tử trận gia đình họ được lãnh một số tiền lớn ? Nhà văn vẫn mơ những vùng đất bị chiếm đóng được giải phóng, không còn bom mìn, những thành phố và làng mạc sống dậy, người dân hồi hương, cả những thú hoang chạy loạn về phương nam cũng trở về rừng rậm. Mọi chuyện rồi sẽ kết thúc, nhưng vấn đề là bao giờ ?
Không chỉ trên chiến trường, mà trên mặt trận thông tin cuộc chiến cũng rất khốc liệt. Le Point dành hồ sơ cho « những nhà máy sản xuất tin giả ». Mạng « Portal Kombat » của Nga là đại diện cho một giai đoạn mới trong chiến tranh thông tin, hệ thống này gồm những trang web đang nằm im bỗng dưng được kích hoạt ngay sau hôm Nga xua quân sang xâm lăng Ukraina. Đây chỉ là một trong vô số mắt xích của Kremlin để làm mất uy tín các đồng minh của Ukraina, tìm kiếm tính chính danh cho cuộc chiến.
Một mạng lưới khác là RRN (Reliable Recent News, Thời sự mới và khả tín) có đến 353 trang web. Một số bằng tiếng Anh, tập trung cho tội ác chiến tranh của … Ukraina. Số khác bằng tiếng Pháp mang tên « Nước Pháp độc lập », « Tiến lên » … làm giả các tờ báo uy tín của Pháp như Le Parisien, Le Point, Le Figaro, tung ra vô số tin thất thiệt. Một người phó của Dmitri Peskov, phát ngôn viên của Vladimir Putin, được nhận ra là kiến trúc sư của cuộc tấn công vào các nền dân chủ châu Âu.
Một nhân tố khác là cấu trúc cũ thuộc nhóm lính đánh thuê Wagner của Yevgeny Prigozhin, nay do tình báo Nga kiểm soát. Cả một « nhà máy tin giả » đặt tại Saint-Pétersbourg, với đội ngũ dư luận viên được trả lương khá cao để ngày đêm tung ra những thông tin được nhào nặn hoặc tưởng tượng. Không chỉ có Nga, Trung Quốc là một trong số những nước độc tài rất siêng năng tung hỏa mù thông tin.
Một ví dụ điển hình cho việc Nga lũng đoạn chính trường phương Tây : L’Express tiết lộ cựu chủ bút của tuần báo, Philippe Grumbach lại chính là điệp viên của KGB, một sự « leo cao, trèo sâu » chưa từng thấy ở Pháp. Nhà báo này là một nhân vật có ảnh hưởng lớn, thân thiết với cả tổng thống François Mitterand lẫn Valéry Giscard d’Estaing, và đã nhiều lần can thiệp vào chính sách đối ngoại. Đám cưới của Philippe Grumbach có đủ mặt những ngôi sao sáng chói của Pháp như Alain Delon, Isabelle Adjani, nhà văn Françoise Sagan…
Từ năm 2014, đại học Cambridge ở Anh đã có được các tài liệu của Vassili Mitrokhine, trưởng bộ phận lưu trữ của tình báo Nga từ 1972 đến 1982. Sau khi Liên Xô sụp đổ, vị trung tá KGB này đã chạy sang Anh quốc lưu vong, mang theo hàng ngàn trang tài liệu trong đó có mấy trăm tên tuổi các điệp viên. Tiết lộ chi tiết của Vassili Mitrokhine khiến nhiều điệp viên nằm vùng sau đó phải thú nhận. Riêng cơ quan phản gián Pháp đã vô cùng kinh ngạc khi được tình báo Anh chuyển cho tài liệu vào giữa thập niên 90 : Grumbach chính là điệp viên của Nga mang mật danh « Brock ». Nhưng lúc đó Liên Xô không còn tồn tại, nước Nga suy sụp, đã hết thời hiệu khởi tố và họ còn nhiều mối lo khác.
Philippe Grumbach vốn được tình báo Nga biệt đãi với thù lao cao nhất, được tiếp xúc trực tiếp với lãnh đạo cấp cao. Chuyên gia Thierry Wolton dựa theo tài liệu Vassili Mitrokhine đã viết hẳn một cuốn sách về câu chuyện này, nhưng bị ông ta dọa kiện nên vẫn nằm trong ngăn kéo nhà xuất bản. Mới đây được L’Express tiếp xúc, bà Nicole Grumbach, vợ ông xác nhận trước khi qua đời Philippe Grumbach thú nhận có cộng tác với KGB, và sau đó không thể chấm dứt vì bị đe dọa.
Nhìn sang nước Mỹ, Le Point nhìn thấy khía cạnh hữu ích từ tuyên bố khiêu khích của Donald Trump về NATO : đánh động được ý thức của các nước. L’Express phân tích về cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.Còn 10 tháng nữa đến kỳ bầu cử tổng thống Mỹ, nhiều người tự hỏi liệu ông Biden có cáng đáng được nhiệm vụ nếu đắc cử. Hai nhược điểm của Joe Biden : nhiều người cho rằng ông quá lớn tuổi để làm công việc khó khăn nhất thế giới này, và Kamala Harris bị cho là bất tài, không thể thay thế tổng thống trong trường hợp phải bỏ dở nhiệm kỳ. Còn nếu muốn thay thế Harris thì đã quá trễ, Biden sẽ mất số cử tri da màu.
Tuần báo cho rằng Joe Biden tái ứng cử vì không tin các ứng cử viên khác có thể đối đầu với Donald Trump. Thống đốc Californie, Gavin Newsom hay thống đốc Michigan, Gretchen Whitmer, theo Jacob Heilbrunn, tổng biên tập The National Interest thì « Trump chỉ đạp một phát là xong ». Đành rằng Biden không được lòng dân, nhưng Trump cũng vậy.
Một điểm yếu khác của Trump : ứng cử viên Nikki Haley làm ông mất đi cơ hội ca khúc khải hoàn ngay từ đầu, buộc lòng phải tiếp tục chiến dịch, và việc đả kích đối thủ có thể làm mất một số cử tri phụ nữ. Trump cũng không lợi dụng được những cuộc khủng hoảng hiện nay. Israel không tràn sang Liban, Iran không kích hoạt Hezbollah, Hoa Kỳ không hành động quá trớn và rốt cuộc sẽ có ngưng bắn ở Gaza. Và nếu phe Cộng Hòa tiếp tục phong tỏa viện trợ cho Ukraina sẽ bị coi là đồng minh của trục Nga-Trung Quốc.
Cuối cùng, vấn đề là ai bị ghét bỏ nhiều nhất ? Giáo sư Vincent Michelot cho rằng trong cuộc bầu cử ngày 05/11, sự chọn lựa của cử tri không phải là ủng hộ mà nhằm bác bỏ, và như vậy cũng giống như một trò chơi bài tẩy. Ứng cử viên nào ít bị ghét hơn người kia sẽ thắng.
Đăng ngày: 23/02/2024 - 15:05
Bà Lyudmila Navalnaya, mẹ nhà đối lập Alexei Navalny đứng trước nhà tù, thị trấn Salekhard, cực bắc Nga, ngày 20/02/2024. AP
Tuy nhiên, theo thông tín viên Anissa El Jabri, trong một video mới, mẹ của nhà đối lập Nga Alexeil Navalny đã tố cáo chính quyền dọa dẫm, gây khó dễ với bà về các điều kiện chôn cất Alexei Navalny :
« Đêm qua, họ đã bí mật đưa tôi đến nhà xác, nơi họ cho tôi xem thi thể Alexei. Các điều tra viên khẳng định đã biết nguyên nhân cái chết, họ đã chuẩn bị từ trước và cho tôi xem tất cả các giấy tờ y tế và pháp lý. Tôi đã ký vào giấy chứng nhận y tế.
Theo luật, lẽ ra họ phải giao thi thể của Alexei cho tôi ngay, nhưng họ đã không làm như vậy. Thay vào đó, họ bắt chẹt tôi, đặt ra các điều kiện về địa điểm, thời gian và cách thức chôn cất Alexei. Làm như vậy là bất hợp pháp.
Trước sự chứng kiến của tôi, họ tiếp nhận các mệnh lệnh, hoặc từ điện Kremlin, hoặc từ cơ quan trung ương của Ủy ban Điều tra. Họ muốn đám tang diễn ra một cách bí mật, không lời tiễn biệt. Họ muốn đưa tôi đến ven một nghĩa trang, tới một ngôi mộ mới và nói với tôi : đây là con trai của bà. Tôi không đồng ý về điều này.
Tôi muốn quý vị, những người yêu quý Alexei, những người coi cái chết của Alexei làm một thảm kịch cá nhân, quý vị phải có cơ hội để nói lời từ biệt.
Tôi quay video này bởi vì họ bắt đầu đe dọa tôi. Nhìn thẳng vào mắt tôi, họ nói nếu không đồng ý tổ chức tang lễ bí mật, họ sẽ làm gì đó đối với thi thể của con trai tôi. Điều tra viên Voropaev đã nói thẳng với tôi : « Càng để lâu thì càng không hay cho bà. Thi thể đang phân hủy ».
Tôi không đòi hỏi bất kỳ điều kiện đặc biệt nào, tôi muốn mọi việc phải được thực hiện theo đúng luật pháp. Tôi yêu cầu thi hài của con trai tôi phải được trao trả cho tôi ngay lập tức ».
Hôm nay, hơn 20 gương mặt trong giới văn hóa và truyền thông Nga, thường chỉ trích điện Kremlin, đã kêu gọi chính quyền trao trả thi hài người quá cố cho mẹ của ông.
Nhìn sang Mỹ, hôm qua 22/02, tại San Francisco, trong buổi tiếp vợ con của nhà đối lập với tổng thống Putin, tổng thống Biden đã ca ngợi Alexei Navalny là « người đàn ông can đảm một cách khó tin ».
James Gregory
18 tháng 2 2024
REUTERS
Mẹ của Alexei Navalny không thể tìm thấy thi thể của ông sau khi ông qua đời trong nhà tù gần Bắc Cực, một phụ tá thân cận của thủ lĩnh phe đối lập Nga cho biết.
Người phát ngôn của ông Navalny, Kira Yarmysh, cho biết mẹ ông, bà Lyudmila, được thông báo rằng thi thể của ông sẽ chỉ được bàn giao sau khi quá trình khám nghiệm tử thi hoàn tất.
Nhóm của Navalny tin rằng ông đã bị sát hại theo lệnh của Tổng thống Vladimir Putin.
Một nhóm nhân quyền cho biết 300 người Nga đã bị bắt vì đặt hoa tưởng nhớ ông.
Các chính phủ phương Tây cho rằng chính quyền Nga phải chịu trách nhiệm về cái chết đột ngột của nhà lãnh đạo phong trào chống tham nhũng 47 tuổi này, trong khi các ngoại trưởng thuộc nhóm G7 kêu gọi Nga "khẩn trương làm rõ" các tình huống liên quan đến sự việc.
Ông Putin vẫn chưa bình luận công khai kể từ khi cơ quan quản lý nhà tù Nga hôm thứ Sáu (16/2) thông báo rằng ông Navalny bị ốm và qua đời tại nhà tù IK-3 hẻo lánh nằm ở gần vành đai Bắc Cực.
Ngay sau đó, Điện Kremlin cho biết họ đã biết thông tin và tổng thống đã được thông báo về sự việc.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết họ bác bỏ những đánh giá "thiên vị và phi thực tế" về nguyên nhân cái chết của ông được đưa ra trong cuộc gặp với các quan chức Anh hôm thứ Bảy.
Ông Navalny là một trong những gương mặt nổi bật nhất của phe đối lập Nga đối với chế độ của ông Putin và đang thụ án ba thập kỷ vì các cáo buộc có động cơ chính trị tại nhà tù “Sói Bắc Cực” ở Kharp, cách Moscow khoảng 1.900 km về phía bắc.
Mẹ của ông, bà Lyudmila Navalnaya, được ban quản lý nhà tù thông báo rằng ông qua đời hôm thứ Sáu sau khi ngã gục và bất tỉnh trong khi đi dạo, nhóm của ông cho biết.
Bà Yarmysh cho biết, bà đã đến thăm nhà tù này vào thứ Bảy và nhận được thông báo chính thức cho biết thời điểm ông tử vong là 14:17 giờ địa phương (09:17 GMT).
Một đồng minh khác của ông Navalny, Ivan Zhdanov, cho biết mẹ của nhà hoạt động này được thông báo rằng ông qua đời vì "hội chứng đột tử" - một thuật ngữ chung chung, mơ hồ để chỉ một tình trạng gây ra cái chết đột ngột do ngừng tim mà không có nguyên nhân rõ ràng.
Nhóm của ông cho biết, bà Navalnaya được thông báo thi thể của ông đã được đưa đến thị trấn Salekhard, gần khu phức hợp nhà tù, nhưng khi bà đến nơi thì nhà xác đã đóng cửa.
Các quan chức nhà tù được cho là đã nói với bà rằng cuộc khám nghiệm tử thi ban đầu không có kết quả và cuộc khám nghiệm thứ hai sẽ phải được thực hiện.
Các đồng minh của Navalny cho rằng thi thể của ông đang bị chính quyền Nga cố tình giữ lại để "che dấu vết", đồng thời kêu gọi Nga trả thi thể ông về cho gia đình "ngay lập tức".
Trong khi đó, hơn 300 người đã bị bắt sau các buổi cầu nguyện và tưởng niệm trên khắp nước Nga, theo nhóm giám sát nhân quyền độc lập OVD-Info của Nga.
OVD-Info, cơ quan báo cáo về quyền tự do hội họp ở Nga, cho biết các vụ bắt giữ đã diễn ra ở 32 thành phố, chủ yếu ở thủ đô Moscow và St Petersburg.
Hôm thứ Bảy, cảnh sát ở Moscow đã bắt giữ khoảng 15 người đặt hoa và thắp nến dưới chân tượng đài "Bức tường đau buồn" để tưởng nhớ các nạn nhân bị đàn áp trong thời kỳ Xô Viết.
Các cuộc biểu tình cũng đang được tổ chức gần đại sứ quán Nga ở nhiều nước.
Cuộc họp của các ngoại trưởng G7 tại Hội nghị An ninh Munich hôm thứ Bảy đã dành một phút mặc niệm để tưởng nhớ nhà hoạt động Nga.
Ngoại trưởng Anh Lord Cameron cho biết Vương quốc Anh sẽ có "hành động".
Ông Cameron nói: “Khi những vi phạm nhân quyền khủng khiếp như thế này xảy ra, điều chúng tôi làm là xem xét liệu có cá nhân nào phải chịu trách nhiệm hay không và liệu chúng tôi có thể thực hiện những biện pháp và hành động cá nhân nào hay .” Ông không nói rõ nước Anh dự định sẽ có các biện pháp nào.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cũng đang ở Munich, đã mô tả ông Putin là một "côn đồ" và nói rằng thật "vô lý" khi coi ông ta là "người đứng đầu hợp pháp của nhà nước Nga".
Ông Navalny từng là người chỉ trích thẳng thắn cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine.
Đăng ngày: 18/02/2024 - 14:12
Kẻ thù số 1 của điện Kremlin, nhà đối lập Alexei Navalny, 47 tuổi, qua đời hôm 16/02/2024 tại nhà tù IK-3 ở Kharp, khu tự trị Yamalo-Nenets, miền bắc Nga. Mẹ của ông đã đến nhà tù nhưng vẫn chưa nhận được thi thể của con trai. Trang France 24 điểm lại sự nghiệp đấu tranh của luật sư dũng cảm dám trực tiếp thách thức chính quyền Nga của tổng thống Vladimir Putin.
Người dân Nga tại Saint-Peterburg đặt hoa tưởng nhớ nhà đối lập Alexei Navalny, qua đời hôm 16/02/2024 trong nhà tù IK-3. AP - Dmitri Lovetsky
Vợ và hai con của Alexei Navalny hiện sống tị nạn ở Đức. Danh tiếng của vị luật sư theo Chính Thống giáo không ngừng gia tăng trong những năm gần đây, theo số lần ông bị bắt và bị cầm tù. Tuy nhiên, ông nổi tiếng ở phương Tây hơn là trên chính quê hương của mình.
Mọi chuyện bắt đầu năm 2007 khi ông tung chiến dịch chống tham nhũng thông qua mạng xã hội LiveJournal, tiếp theo là trên blog cá nhân trên trang Rospil.info từ năm 2009. Hoàn toàn vô danh ở Nga, Alexei Navalny dốc sức để tố cáo quy mô nạn tham nhũng hoành hành đất nước và trong giới tinh hoa Nga. Năm 2010, ông cáo buộc Transneft, một tập đoàn công nghiệp năng lượng khổng lồ của Nga, đã biển thủ 4 tỉ đô la khi xây hệ thống đường ống chất đốt nối Siberi và Thái Bình Dương. Cách làm việc và những tiết lộ của ông được truyền thông phương Tây đặt biệt danh “Julian Assange Nga”, ý muốn nói đến nhà sáng lập trang WikiLeaks.
Năm 2011, ông thành lập tổ chức Quỹ chống tham nhũng (FBK) để theo dõi, công bố các vụ biển thủ trong các công ty nhà nước và tình trạng tham nhũng trong các đại tập đoàn Nga. Các cuộc điều tra của Alexei Navalny và đội ngũ của ông, rất chi tiết và tỉ mỉ, thu hút hàng triệu lượt xem trên YouTube, và gây lo ngại không chỉ trong giới chính trị. Thù hận đổ vào nhà đối lập khi ông không ngần ngại tấn công cả những đầu tầu của nền kinh tế Nga, dù là Gazprom, nhà khổng lồ độc quyền khai thác khí đốt tự nhiên ở Nga, hay Rosneft, công ty dầu khí chính của đất nước, cũng như ngân hàng VTP.
Tổ chức FBK nhiều lần bị gây khó dễ hành chính, bị điều tra “rửa tiền” và bị phong tỏa tài khoản. Đến tháng 10/2029, tổ chức bị bộ Tư Pháp Nga liệt là “tác nhân nước ngoài”.
Song song với uy tín ngày càng được củng cố nhờ đấu tranh chống tham nhũng, Alexei Navalny tham gia nhiều hơn vào chính trường, nơi đối lập bị gạt bên lề và bị truyền thông hoạt động cho chính quyền phớt lờ. Sau khi đảng Nước Nga Thống nhất của tổng thống Putin giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Quốc Hội năm 2011, Alexei Navalny bắt đầu trận chiến mới với “đảng của những kẻ cắp và lừa đảo”, đồng thời tố cáo những gian lận bầu cử được ghi nhận trong suốt cuộc bầu cử.
Tài diễn thuyết cũng như sức lôi cuốn của Alexei Navalny đã đẩy ông lên hàng những người đứng đầu cuộc phản đối mùa đông 2011-2012. Phe đối lập huy động được vài trăm nghìn người biểu tình chống chính quyền. Ông có mặt trên khắp các mạng xã hội nhưng chính sự nhiệt huyết đã khiến ông gặp rắc rối với tư pháp, bị triệu tập không biết bao nhiêu lần, trở thành đối tượng của các chiến dịch bội nhọ, thậm chí đến mức bị cáo buộc là đặc vụ của CIA.
Năm 2012, ông bị kết án 15 ngày tù giam sau khi xô xát với cảnh sát trong một cuộc biểu tình, sau đó bị quản thúc tại gia gần một năm (từ tháng 02/2014-02/2015) trong khuôn khổ một vụ tố tụng nhắm đến em trai Oleg Navalny. Hai anh em cũng bị kết án biển thủ 27 triệu rup (394.000 euro) từ nhà sản xuất mỹ phẩm Pháp Yves Rocher. Ông bị kết án tù treo 3,5 năm. Tuy nhiên, Alexei Navalny phản đối kịch liệt mọi cáo buộc tham nhũng, liên tục “trêu tức” khi cố tình vi phạm lệnh quản thúc tại gia, tham gia biểu tình dưới chân tường điện Kremlin tháng 12/2014 hoặc cắt vòng theo dõi điện tử vào đầu tháng 01/2015.
Nhà đối lập không để bị chèn ép và ra tranh cử đô trưởng Matxcơva năm 2013 và nhận được 27% phiếu bầu, theo số liệu chính thức. Nhưng theo ông, kết quả này thấp hơn so với con số thực. Ông yêu cầu kiểm lại phiếu nhưng không được đáp ứng. Năm 2018, Alexei Navalny đăng ký tranh cử tổng thống nhưng đã bị Ủy ban Bầu cử Trung ương bác vì ông từng bị kết án 5 năm tù treo trong một vụ biển thủ quỹ năm 2009. Ông cũng bị cấm ra ứng cử cho đến năm 2028. Alexei Navalny lên án điện Kremlin bác tư cách ứng viên của ông để bóp nghẹt đối lập.
Nhưng ngay cả khi bị tuyên bố là không đủ tư cách, nhà hoạt động - một thời thân với các nhóm theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan - vẫn kêu gọi phe đối lập giữ nhiệt huyết, liên tục kêu gọi biểu tình và tạo được một sức mạnh quấy rối chính quyền. Tháng 09/2019, trong khi khoảng 60 ứng viên đối lập, trong đó có nhiều người là đồng minh của ông, bị loại khỏi cuộc bầu cử bầu Nghị Viện Matxcơva, Alexei Navalny kêu gọi người ủng hộ bỏ phiếu có ích : bầu cho ứng viên trung lập hơn là cho ứng cử viên của chính quyền. Chiến lược này đã mang lại kết quả, đảng Nước Nga thống nhất mất 19 trên 45 ghế ở thủ đô.
Trong khi đang chuẩn bị cho một chiến dịch vận động tranh cử cho cuộc bầu cử Quốc Hội Nga vào tháng 09, ngày 20/08/2020, Alexei Navalny được đưa vào một bệnh viện ở Siberi điều trị đặc biệt trong tình trạng nghiêm trọng sau khi cảm thấy không khỏe khi lên máy bay. Đây là điểm khởi đầu cho nghi án đầu độc theo lệnh. Bị cộng đồng quốc tế kêu gọi chỉ trích, Nga chấp nhận để nhà đối lập được điều trị ở Đức. Nhưng ngay khi hồi phục, thay vì sống tị nạn, Alexei Navalny về nước ngày 17/01/2021 dù biết chắc chắn sẽ bị bắt. Ngay khi đặt chân xuống sân bay, nhà đối lập bị bắt trước ống kích của truyền thông thế giới.
Hai ngày sau, Alexei Navalny tung ra một cú mới. Trong một video được vài chục triệu lượt xem trên YouTube, ông cáo buộc tổng thống Putin sở hữu một cung điện nguy nga ngay bên bờ Hắc Hải. Video gây chấn động đến mức tổng thống Nga phải đích thân phủ nhận.
Bất chấp những thành công đó cũng như vụ đầu độc nhà đối lập, cuộc vận động quần chúng ở Nga vẫn còn rụt rè, các cuộc biểu tình nhanh chóng bị đàn áp. Chính quyền cố hủy hoại nhà đối lập nhưng Navalny không chùn bước. Tháng 09/2022, sau 12 ngày bị biệt giam vì lên án Nga xâm lược Ukraina, ông tuyên bố trước tòa : “Tôi sẽ không bao giờ im lặng và tôi hy vọng những người nghe thấy tôi cũng sẽ không im lặng”.
Navalny thụ án 19 năm tù, liên tục bị chuyển trại giam. Đến cuối tháng 12/2023, trên mạng xã hội, ông cho biết “vẫn khỏe” sau khi bị chuyển đến nhà tù IK-3 ở miền bắc Nga, được mệnh danh là “con sói vùng cực”, nơi nhiệt độ ban đêm có thể xuống đến -30°C. “Nhà tù không thể trốn thoát” này là di sản trại giam (goulag) thời Liên Xô. Ngày 01/02/2024, ông kêu gọi biểu tình trong cuộc bầu tổng thống Nga từ ngày 15-17/03 : “Tôi thích ý tưởng là những người bỏ phiếu chống Putin đến phòng phiếu cùng một giờ, vào giữa trưa. Buổi trưa chống Putin”.
Leonid Solovyov, luật sư của Navalny, cho biết “mọi việc đều bình thường” trong lần gặp cuối giữa hai người ngày 14/02. Nhà đối lập cũng đăng những lời nhắn gửi đến vợ trên mạng Telegram nhân ngày Valentin. Ngày 15/02, Navalny xuất hiện tươi cười, dù hốc hác, trong đoạn video ghi lại phiên tòa được triệu tập sau khi xảy ra “tranh cãi” vì một quản ngục tìm cách tịch thu bút của ông. Navalny thậm chí còn châm chọc các thẩm phán : “Thưa tòa, tôi sẽ gửi số tài khoản cá nhân để các ngài có thể dùng lương thẩm phán liên bang lớn của mình để tiếp tế cho tôi. Bởi vì tôi đang sắp hết tiền” do các khoản phạt.
Ngay hôm sau, 16/02, nhà đối lập Alexei Navalny qua đời. Cơ quan quản lý nhà tù thuộc khu tự trị Yamalo-Nenets, đăng thông báo trên trang web : “Ngày 16/2, tại trại giam số 3, tù nhân Alexei Navalny cảm thấy không khỏe sau khi đi dạo, gần như bất tỉnh ngay lập tức. Nhân viên y tế của cơ sở đã hỗ trợ ngay lập tức và đội cấp cứu được gọi đến. Chúng tôi đã thực hiện tất cả các biện pháp hồi sức cần thiết nhưng không mang lại kết quả khả quan. Các bác sĩ của đội cấp cứu kết luận tù nhân đã qua đời”.
17 tháng 2 2024
EPA-EFE/REX/SHUTTERSTOCK. Nhiều người tưởng niệm ông Alexei Navalny
Alexei Navalny là người thường chỉ trích gay gắt Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông từng bị đầu độc và cuối cùng đã chết trong tù.
Ngày 16/2, ông Alexei Navalny – đối thủ trong nước lớn nhất của Tổng thống Vladimir Putin - được thông báo đã qua đời, nguyên nhân còn “đang được làm rõ”.
Trước đó không lâu, Cơ quan quản lý nhà tù khu tự trị Yamalo-Nenets từng thông báo ông “cảm thấy không khỏe”.
Cái chết của ông Navalny, chỉ chưa đầy một tháng trước cuộc bầu cử có thể sẽ đưa ông Putin lên nắm quyền thêm 6 năm, làm dấy lên làn sóng chỉ trích Nga từ phía cộng đồng quốc tế.
Video ▶️
Hình ảnh cuối của lãnh đạo đối lập Nga Navalny trước khi chết trong tù
Tổng thống Mỹ Joe Biden nói Điện Kremlin phải chịu trách nhiệm về cái chết của ông Navalny, và rằng trách nhiệm của ông Putin là “không thể chối cãi.”
Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu Charles Michel đánh giá ông Navalny đã "hy sinh một cách cao cả nhất" trong cuộc chiến "vì các giá trị tự do và dân chủ.”
Ngoại trưởng Pháp Stéphane Séjourné cho rằng Navalny đã "trả giá bằng mạng sống của mình để chống lại một hệ thống áp bức" và nói rằng chính quyền Nga phải chịu trách nhiệm về cái chết của ông.
Cái chết của Navalny còn dẫn đến các cuộc biểu tình và tưởng nhớ khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là bên ngoài các đại sứ quán Nga.
Đám đông ở Berlin hô vang: “Đưa Putin ra Tòa án Quốc tế”. Ở London, những người biểu tình bên ngoài đại sứ quán Nga giơ cao biểu ngữ “Navalny là anh hùng của chúng ta.”
Hơn 100 người giơ cao chân dung của Navalny và đặt hoa tưởng nhớ ông trước tòa nhà Liên Hợp Quốc ở thành phố Geneva.
Hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy nhiều người đã đến đặt hoa tại các điểm tưởng niệm vừa hình thành ở thành phố Moscow và Saint Petersburg.
Theo một số nguồn tin, hơn 100 người đã bị bắt giữ tại các thành phố của Nga.
Alexei Navalny: Lãnh đạo phe đối lập Nga chết trong tù16 tháng 2 năm 2024
Thủ lĩnh đối lập Nga chống Putin, Navalny, 'bị đầu độc'20 tháng 8 năm 2020
Ứng viên cộng sản đối lập Nga ‘tuyệt thực’17 tháng 9 năm 2018
Phản ứng từ Nga
NGUỒN HÌNH ẢNH, RUSSIA'S CHANNEL ONE TV
Một bản tin ở Nga về cái chết của ông Navalny nhưng lại không có hình ảnh của ông
Các phương tiện truyền thông nhà nước Nga thường không dành nhiều thời lượng cho những người chỉ trích chính phủ.
Cái chết của ông Alexei Navalny cũng không phải ngoại lệ.
Trên hai kênh truyền hình nổi tiếng nhất - Channel One và Rossiya 1, phải mất lần lượt 45 và 60 phút sau khi có tin báo thì cái chết của Navalny mới được đề cập tới.
Các bản tin không cho biết ông Navalny là ai hay tại sao ông bị giam giữ.
Tuy nhiên, phản ứng trên mạng xã hội hoàn toàn trái ngược.
Tin tức về cái chết của ông tràn ngập các nền tảng như X (Twitter) và Telegram.
"Nếu đây là sự thật, thì dù với lý do gì, Vladimir Putin có trách nhiệm cá nhân đối với cái chết bất ngờ này," ông Mikhail Khodorkovsky, cựu tài phiệt Nga hiện sống ở London và là người chỉ trích ông Putin, viết trên Telegram.
Trong khi đó, một số nhân vật thân chính phủ ám chỉ rằng phương Tây hoặc phe đối lập Nga, chứ không phải Tổng thống Putin, mới là người hưởng lợi từ cái chết đột ngột của Navalny.
Margarita Simonyan, tổng biên tập của đài RT, nhanh chóng chế giễu phản ứng của phương Tây.
"Tôi không buồn giải thích cho họ hiểu rằng mọi người đã quên [Navalny] từ lâu, rằng việc giết ông ta là vô nghĩa, đặc biệt là trước thềm bầu cử do điều đó sẽ có lợi cho các phe đối lập," bà nói.
Người dẫn chương trình Channel One Anatoly Kuzichev cũng nói rằng ông Navalny đã “bị chính đồng đội của mình lãng quên", và nhận định rằng cái chết của ông Navalny có thể chỉ là "một tai nạn" hoặc có lẽ là một hành động "đâm sau lưng khủng khiếp".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói rằng các nhà lãnh đạo phương Tây đang “tự phơi bày” chính mình với những phản ứng vội vàng.
"Hiện chưa có giám định pháp y, nhưng phương Tây đã vội vàng kết luận,” bà nói.
Đối đầu với Putin
NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Ông Navalny và vợ trong buổi diễu hành năm 2020 tưởng nhớ ông Boris Nemtsov - một người phê phán Moscow bị sát hại
Ông Navalny sinh ngày 4/6/1976 (47 tuổi) tại một ngôi làng ngoại ô Moscow. Năm 1998, ông tốt nghiệp ngành luật của Đại học Tổng hợp Hữu nghị các Dân tộc Nga.
Trên nền tảng LiveJournal, ông Navalny và nhóm của mình đã công bố hàng chục kết quả điều tra được củng cố bởi các bản sao kê ngân hàng, tài liệu rò rỉ, bản đồ, biên bản kiểm kê tài sản, hình ảnh và video quay bằng drone.
Dần dần, ông Navalny bắt đầu nổi lên trong nền chính trị Nga với tư cách là nhà hoạt động chống tham nhũng cấp cơ sở.
Một trong những chiến thuật của ông là trở thành cổ đông thiểu số tại các công ty dầu mỏ, ngân hàng, ban ngành, và đặt những câu hỏi khó nhằn về các lỗ hổng trong tài chính nhà nước.
Ngày 9/9/2011, ông Navalny thành lập Tổ chức Chống Tham nhũng (Anti-Corruption Foundation).
Năm 2011 cũng là thời điểm ông Navalny bắt đầu dẫn dắt các cuộc biểu tình đường phố quy mô lớn chống lại Tổng thống Putin.
"Dưới thời [Boris] Yeltsin - tổng thống đầu tiên được bầu cử dân chủ của Nga - tham nhũng là vấn đề nhức nhối. Dưới thời Putin, tham nhũng trở nên có hệ thống," ông Navalny viết vào năm 2012.
NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Ông Navalny bị bắt giữ trong một cuộc tuần hành phản đối ông Putin vào năm 2012
Năm 2017, ông Navalny quyết định tranh cử tổng thống.
"Putin là kẻ đã lấy mất tương lai của nước Nga. Tôi tham gia cuộc bầu cử này để chống lại ông ta," ông tuyên bố.
Ngay sau đó, ông bị cấm tham gia cuộc tổng tuyển cử do từng bị kết án tù treo năm 2014. Theo luật của Nga, người có tiền án không được phép tranh cử.
Ông được nhiều người đánh giá là ứng cử viên duy nhất có cơ hội thách thức Tổng thống Putin.
Bất chấp lệnh cấm, ông tiếp tục vận động tranh cử vào năm 2018.
Hàng loạt ‘tai nạn’
Năm 2017, ông Navalny đã bị bỏng hóa chất ở mắt sau khi bị tấn công bằng thuốc nhuộm Zalyonka bên ngoài văn phòng của mình.
Năm 2019, ông nghi ngờ mình bị đầu độc khi đang ở trong tù do kêu gọi biểu tình trái phép. Sau đó ông được đưa vào bệnh viện với khuôn mặt sưng vù, thương tổn ở mắt và nhiều vết phát ban trên cơ thể.
Vào thời điểm đó, các tin tức cho biết đó là dị ứng - điều mà cả ông Navalny và bác sĩ của ông đều nghi ngờ. Theo ghi nhận chính thức, ông được chẩn đoán là bị “viêm da tiếp xúc”.
Vụ đầu độc diễn ra một năm sau đó đã thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế.
Ngày 20/ 8/2020, Navalny bất ngờ ngã quỵ trên chuyến bay qua Siberia và được đưa gấp vào bệnh viện Omsk ở Siberia. Sau đó ông được đưa tới Đức điều trị.
NGUỒN HÌNH ẢNH, ALEXEI NAVALNY/INSTAGRAM
Ông Navalny - trong ảnh cùng gia đình - đã được đưa đến Berlin để điều trị sau vụ đầu độc Novichok năm 2020
Tháng 9/2020, chính phủ Đức tiết lộ rằng các cuộc kiểm tra được quân đội thực hiện đã tìm thấy "bằng chứng rõ ràng về chất độc thần kinh Novichok". Đây là một chất độc thần kinh chỉ có quân đội mới có.
Điện Kremlin phủ nhận bất kỳ sự liên quan nào và bác bỏ kết quả phát hiện này.
Ở tù và chết
NGUỒN HÌNH ẢNH, GETTY IMAGES
Ông Nalvany bị nhốt trong phòng kính tại phiên tòa năm 2021
Sau khi bình phục, ông Navalny trở về Moscow ngày 17 tháng 1 năm 2021 và ngay lập tức bị bắt giữ, theo đúng như dự đoán của ông.
Kể từ đó, ông chưa bao giờ được trả lại tự do.
Người ủng hộ ông đã tổ chức các cuộc biểu tình lớn trên khắp nước Nga. Cảnh sát đã đáp trả bằng vũ lực, bắt giữ hàng ngàn người với lý do tham gia các cuộc tụ tập trái phép.
Tháng 3 năm 2022, án phạt của ông Navalny được tăng thêm 9 năm sau khi ông bị kết tội tham ô và coi thường tòa án. Ông được chuyển đến một trại giam mới ở Melekhovo, cách Moscow khoảng 250km về phía đông.
Trong một phiên tòa vào tháng 5/2022, ông Navalny cáo buộc ông Putin phát động một "cuộc chiến ngu ngốc mà không có mục đích hay ý nghĩa gì”.
Tháng 6 năm 2022, đồng minh của ông lên tiếng báo động sau khi phát hiện ông không còn ở nhà tù ở Melekhovo.
Sau đó, cơ quan quản lý nhà tù liên bang thừa nhận ông đã được chuyển đến nhà tù IK-6 khét tiếng, cách Moscow hơn 249km về phía đông. Ông Navalny nói rằng mình liên tục bị biệt giam tại đây.
Vào tháng 9/2022, trong một bài báo trên Washington Post, ông cáo buộc giới tinh hoa Nga có "sự điên cuồng khát máu đối với Ukraine".
Bản án cuối cùng của ông, được các thẩm phán đưa ra vào tháng 8 năm 2023, kéo dài thời hạn tù thành 19 năm.
Bản án khiến ông bị chuyển đến một trại giam được bảo vệ nghiêm ngặt thường dành cho những tội phạm nguy hiểm nhất của Nga.
Đó là trại giam FKU IK-3 ở thị trấn Kharp thuộc huyện Priuralsky, khu tự trị Yamalo-Nenets.
Thời điểm này là 6 tháng trước khi ông chết vào ngày 16/2 vừa qua.
Đăng ngày: 16/02/2024 - 14:02
Ông Alexei Navalny, 47 tuổi, người thường được truyền thông mệnh danh là ‘‘nhà đối lập chính của điện Kremlin’’, đã qua đời tại một nhà tù vùng Bắc Cực, theo một thông báo của cơ quan quản lý nhà tù Nga hôm nay, 16/02/2024.
Nhà đối lập Nga Alexei Navalny, trong phiên xử tại Tòa án Matxcơva, Nga, ngày 15/05/2018. Ông đã qua đời ngày 16/02/2024 trong một nhà tù vùng Bắc cực, Nga. REUTERS - Tatyana Makeyeva
Cơ quan quản lý trại giam vùng Iamal ở Bắc Cực ra một thông báo cho biết : ‘‘tù nhân Navalny đã cảm thấy khó chịu sau một cuộc đi dạo, và gần như bất tỉnh ngay lập tức". Nhân viên y tế của trại nhanh chóng có mặt, và đã gọi xe cấp cứu. Mọi biện pháp cấp cứu hồi sức tại chỗ đã được tiến hành, nhưng không mang lại kết quả tích cực. Các bác sĩ cấp cứu ghi nhận tù nhân qua đời. Hiện tại, "nguyên nhân tử vong đang được xác định".
Theo Reuteurs, điện Kremlin hiện tại chưa có thông tin về nguyên nhân cái chết của ông Alexei Navalny, và cho biết ‘‘các thẩm định đang được tiến hành’’.
Ông Navalny bị bắt đầu năm 2021, ngay khi từ Đức trở về, sau đợt điều trị nhiễm độc, mà ông cáo buộc là bị an ninh Nga đầu độc. Ông bị kết án 19 năm tù. Đầu tháng 12/2023, Navalny đột ngột biến mất khỏi nhà tù ở tỉnh Vladimir, cách Matxcơva 250 km, trong nhiều ngày trước khi thân nhân Navalny được thông báo ông bị đưa đến nhà tù vùng Bắc Cực băng giá.
Theo Đài Pháp France Info, ‘‘đây là tin chấn động tại Nga cũng như trên thế giới’’, ‘‘những người ủng hộ Navalny coi việc nhà cầm quyền đưa ông đến giam giữ tại một nơi xa xôi hẻo lánh là một thủ đoạn chính trị nhằm bịt miệng nhà đối lập vào thời điểm chỉ còn ba tháng trước cuộc bầu cử tổng thống Nga.’’
Nhà hoạt động nhân quyền Olga Prokopieva, hiệp hội Nước Nga – Các quyền tự do, nhấn mạnh, khi đưa ông Navalny lên Bắc Cực, nhà cầm quyền mưu toan ‘‘sử dụng các điều kiện giam giữ hết sức khắc nghiệt để bẻ gãy tinh thần nhà đối lập’’.
Mới đây, từ trong tù, nhà đối lập Navalny phát đi lời kêu gọi phản kháng, hô hào mọi người xuống đường đông đảo trên toàn quốc ngay vào thời điểm cuộc bầu cử 15 đến 17/03 để phản đối chế độ Putin. Ông viết trên mạng X (tức Twitter cũ): ‘‘Hãy có mặt đúng vào giờ bỏ phiếu, vào buổi trưa. Buổi trưa chống Putin.’’
17-2-2024
Chiều nay, tôi vào nhà sách quen thuộc trên phố để tìm sách. Thật là một sự ngẫu nhiên, hay một sự tình cờ khi tôi thấy cuốn L'Archipel du Goulag, cinquante ans après, 1973-2023 ( Quần đảo Gulag, 50 năm sau, 1973-2023) của nhà văn Nga nổi tiếng Alexandre Issaïévitch Soljénitsyne. Để đánh dấu 50 năm sinh nhật khi cuốn sách này được phát hành đầu tiên tại châu Âu, nhà xuất bản Fayard (Pháp) đã tái bản tác phẩm lừng danh của Soljénitsyne.
Tôi đã đọc và đã từng hình dung sự tàn bạo của hệ thống trại giam Gulag thời Liên Xô. Soljénitsyne đã gây chấn động cho dư luận toàn cầu khi đưa ra một “quả bom” tố cáo tội ác của độc tài toàn trị. Một sự thật chính xác đến từng chi tiết qua lời kể của hàng trăm nhân chứng của hệ thống trại giam và lao động cải tạo tại Liên Xô.
Quần đảo Gulag là một tác phẩm văn học lừng danh gắn liền với tên tuổi của nhà văn lưu vong Soljénitsyne. Tôi vẫn còn nhớ, cha tôi có lần tâm sự với tôi về quãng thời gian ông bị đưa đi học tập cải tạo sau biến cố 30/4/1975. Những cực hình mà ông phải thốt lên rằng: mình không ngờ phải sống và chịu đựng những gì mình đã đọc qua tác phẩm của Soljénitsyne! Nó kinh hoàng, tàn bạo và khủng khiếp quá!
Cầm cuốn sách trên tay, tôi gọi đó là sự ngẫu nhiên vì vào thời điểm ấy, tôi không biết rằng tại nước Nga của Soljénitsyne, một nhân vật khác, rất nổi tiếng, một nhà bất đồng chính kiến, mới qua đời!
Alexeï Navalny, tù nhân nổi tiếng nhất tại Nga dưới thời Putin, vừa chết trong một nhà tù tại Siberia, gần Bắc cực lạnh giá và hẻo lánh. Một cái chết mang nhiều nghi vấn nhưng tuyệt nhiên, dư luận quốc tế, tại thế giới tự do, đều lên án và cho rằng Putin là thủ phạm duy nhất, phải chịu trách nhiệm trước cái chết của Navalny.
Ai có thể tin vào bộ máy tuyên truyền của Putin khi chế độ này đưa ra thông cáo rằng Navalny đã “cảm thấy bị đau sau một cuộc đi dạo”, và dẫu được cứu chữa nhưng ông ta đã chết,…
Alexeï Navalny đã dũng cảm bỏ tất cả để đối đầu với Putin. Bị giam cầm, uy hiếp, khủng bố và đầu độc nhưng ông vẫn cương quyết không lùi bước trước Putin. Bản án 19 năm tù mà Putin dành cho Navalny chính là cái tát, là sự phỉ nhục vào cái gọi là dân chủ tại Nga theo kiểu Putin.
Navalny bị giam cầm, vẫn không tỏ vẻ sợ sệt hay thuần phục, ngược lại vẫn tiếp tục vui vẻ và châm biếm Putin và hệ thống pháp luật tồi tệ của nước Nga. Navalny không có một cơ hội nào nữa để ra ứng cử đối đầu với Putin. Ông là một người hùng, một lý tưởng cao đẹp vì dám dấn thân nhưng tuyệt nhiên, Navalny không còn là một mối nguy hiểm cho Putin. Thế nhưng, Putin vẫn ra tay,…
Đối với những tên độc tài hay bạo chúa, luôn luôn tồn tại những mối đe doạ hay hiểm nguy từ phía đối lập. Dẫu chúng cố tình triệt tiêu hay đàn áp, bỏ tù thì mối đe doạ ấy luôn hiện hữu.
Và đối với Putin, Navalny chính là mối đe doạ vô hình ấy dẫu ông ta đã bỏ tù, đã đầu độc nhà bất đồng chính kiến đối lập.
Putin chính là hiện thân của mọi cái ác, cái xấu, cái tàn bạo của thế kỷ 21. Ông ta thông minh hơn hẳn những tên độc tài, đồ tể của nhân loại trong thế kỷ 20 như Hitler, Staline hay Mao. Chính vì thông minh hơn nên Putin cũng tàn bạo không kém và không chừa một thủ đoạn đê hèn hay độc ác nào để ra tay thủ tiêu những ai dám lên án hay đối đầu với ông ta. Từ ám sát, thủ tiêu tới đầu độc, mọi tội ác dưới tay Putin đều trở nên những “tại nạn” tình cờ. Thậm chí chà đạp lên mọi giá trị của luật pháp quốc tế, Putin vẫn xua quân xâm lược và tàn sát người dân lành Ukraina. Không có một thủ đoạn nào mà Putin chùn bước hay tự chất vấn lương tâm!
Staline ra tay thủ tiêu Trotski khi ông này đang ẩn chốn tại Mexico. Trotski đang tự do!
Ngược lại, Navalny đã bị án tù 19 năm nhưng Putin vẫn ra tay cho bằng được. Cái tội ác của Putin còn tàn bạo hơn cả Staline trên phương diện thủ tiêu các mối đe doạ.
Trực tiếp giết chết Navalny hôm nay hay không, theo như lời Tổng thống Mỹ, Joe Biden, “ chúng ta không biết chính xác những gì đã xảy ra, nhưng không có một chút nghi ngờ nào để thấy rằng đó là kết quả của những gì mà Putin và bọn du côn của hắn đã gây ra”
Uy hiếp, khủng bố, đàn áp và giam cầm, cứ một chiêu trò lập đi lập lại nhằm làm hao mòn và mệt mỏi tinh thần của bất cứ ai dám công khai đối đầu chính trị với Putin. Đó là cách hành xử của nước Nga dưới thời Putin.
Nước Nga ấy, nó cũng không khác mấy với Liên Xô mà Soljénitsyne đã miêu tả qua Quần đảo Gulag. Cũng tàn bạo và phi nhân tính tuy khôn khéo mang nhãn dân chủ và tự do.
Dân chủ kiểu bạo chúa Putin!
Tự do kiểu KGB thời Liên Xô khủng khiếp!
Yulia Navalnaya, vợ của Alexei Navalny, cho biết Putin phải bị “trừng phạt” vì những hành động tàn bạo mà y đã gây ra. “Tôi muốn Putin, toàn bộ tay chân, toàn bộ đám tùy tùng, toàn bộ chính phủ, bạn bè của ông ấy, biết rằng họ sẽ bị trừng phạt vì những gì họ đã làm với đất nước chúng ta, với gia đình tôi và chồng tôi. Họ sẽ bị đưa ra công lý và ngày đó sẽ sớm đến thôi.”
Dư luận quốc tế không ngần ngại lên án Putin. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cáo buộc Nga đã “kết án tử hình những tinh thần tự do”. Trong khi Justin Trudeau, Thủ tướng Canada, gọi Putin là “quái vật”.
“Cho dù bạn có ý kiến gì về Alexei Navalny với tư cách là một chính trị gia, ông ấy vừa bị Điện Kremlin sát hại dã man”. Tổng thống Latvia, Edgars Rinkevics viết trên mạng xã hội X: “Đó là sự thật và là điều chúng ta cần biết về bản chất thực sự của chế độ hiện tại ở Nga”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói Putin “phải chịu trách nhiệm về tội ác của mình”
Thủ tướng Ba Lan cam kết: “Chúng tôi sẽ không bao giờ tha thứ cho họ” về cái chết của Navalny.
Phó Tổng thống Mỹ, bà Kamala Harris nói cái chết của Navalny là “dấu hiệu cho thấy sự tàn bạo của Putin”.
“Tôi vô cùng đau buồn khi biết tin Alexeï Navalny qua đời. Ông ấy là nạn nhân của bạo lực đàn áp của nhà nước Nga”, bà cựu Thủ tướng Đức, Angela Merkel tuyên bố.
Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Ý, bà Giorgia Meloni cho rằng cái chết của Navalny là một “cảnh báo” mới cho thế giới.
Thủ tướng Estonia, bà Kaja Kallas đã thẳng thừng tố cáo “chế độ bất hảo” của Nga và Putin!
Nếu cái chết của Navalny thật sự là một cuộc ám sát thì đó quả là một thảm kịch khủng khiếp cho dân tộc Nga, cho lịch sử nước Nga, từ hơn một thế kỷ qua vẫn ngụp lặn trong tội ác đẫm máu của độc tài toàn trị.
Tổng thống Pháp cho rằng Navalny là một Soljénitsyne thứ hai. Tôi không biết nhưng có một điều chân lý là cả hai đều cực kỳ can đảm để tố cáo hệ thống tội ác tại quê hương của họ. Và chính sự can đảm và lòng dũng cảm đã cướp đi chính mạng sống của Navalny.
50 năm sau khi Soljénitsyne phơi bày ra ánh sáng tội ác của Liên Xô, Putin lại lần nữa đang tự giam hãm nước Nga trong cái trại tù lộ thiên khổng lồ. Và dẫu đã 50 năm trôi qua, cái thành trì của chủ nghĩa cộng sản không còn nữa, nhưng không có nghĩa là mọi tội ác không còn xảy ra, ngược lại nó vẫn hiện hữu một cách đớn đau ngay tại quê hương của Soljénitsyne.
Bài học về Quần đảo Gulag xem chừng vẫn mang tính thời sự đớn đau sau cái chết đầy bí ẩn và nghi vấn của Navalny!
Đăng ngày: 21/02/2024 - 15:31
Xã luận của Libération ngày 20/02/2024 nói về « Khía cạnh Stalin của chế độ Putin ». Cái chết trong tù của Alexei Navalny nhắc nhở rằng Kremlin, y như thời Liên Xô, không thể dung thứ cho sự hiện hữu của tất cả những ai không sợ hãi chế độ.
Ảnh minh họa : Những tách nước in hình Stalin và Putin tại một gian hàng bán đồ kỷ niệm ở Saint-Pétersbourg, Nga, ngày 06/04/2022. AP
Giai cấp trung lưu Pháp bị bỏ quên, sản phẩm made in France chịu « sưu cao thuế nặng », cặp vợ chồng Manouchian – người ngoại quốc và là cộng sản được đưa vào điện Panthéon, đó là một số thời sự Pháp được đưa lên trang nhất hôm nay. Bên cạnh đó là cuộc chiến ở Ukraina và cái chết của nhà đối lập Alexei Navalny.
Trên trang Ý kiến của Le Monde, nhà nghiên cứu Cécile Vaissié nhận định « Khi sát hại Alexei Navalny, chính quyền tái khẳng định quyền sinh quyền sát đối với ‘thần dân’ ». Vladimir Putin tách biệt nước Nga khỏi châu Âu, tiến hành cuộc chiến phi pháp với Ukraina. Sở dĩ Putin và phe nhóm giết Navalny là vì không thể nào đánh ngã ông, buộc « thú tội » theo truyền thống xô-viết. Một ngày trước khi qua đời, dù bị đối xử tàn tệ ông vẫn tươi cười, nói đùa, nói lời yêu thương với vợ nhân ngày tình nhân.
Nhà văn Nga Mikhail Chichkine cho rằng « Bánh xe đỏ » mà nhà văn Soljenitsyne nói đến lại bắt đầu quay. Sáng tạo, lạc quan và can đảm, Navalny hoàn toàn có thể trở thành một tổng thống tài năng, nhưng nước Nga cho tổng thống này không hiện hữu. Alexei Navalny lớn lên và hoạt động chính trị sau khi Liên Xô sụp đổ, một khoảng thời gian ngắn ngủi mà nước Nga biết đến tự do. Navalny là một chính khách kiểu phương Tây, ông tin rằng quyền lực nắm được thông qua lá phiếu. Nhưng trong nước Nga của Putin, đó là cuộc tranh giành xâu xé giữa những con chó sói trong hậu trường. Navalny không thể và không muốn làm một trong những con sói này.
Libération vẽ nên chân dung « Đối mặt với Putin, Yulia Navalnaia, người vợ góa và là nhà ly khai » - hôm qua loan báo sẽ tiếp tục cuộc chiến vì một nước Nga thoát khỏi « chế độ điên rồ » của Putin. Từ lâu vẫn đóng vai nhân vật phụ, người phụ nữ tóc vàng lịch lãm thường xuyên đứng ở hàng đầu trong các cuộc mít tinh của người chồng, hay trong tòa án nơi Alexei Navalny bị xét xử. Cái chết của nhà đấu tranh trong ngục tù Bắc Cực của Kremlin khiến người vợ góa nay bất đắc dĩ trở thành chính khách.
Yulia Navalnaia loan báo : « Tôi sẽ tiếp tục cuộc chiến đấu của Alexei Navalny, và đề nghị các bạn đứng bên cạnh tôi để chia sẻ nỗi đau vô tận này cùng với sự phẫn nộ trước những kẻ đã dám phá hủy tương lai của chúng ta ». Video này được 2,7 triệu lượt xem trong vòng 5 tiếng đồng hồ, và danh khoản mới trên mạng xã hội X của Navalnaia đã có 55.000 người theo dõi.
Từ năm 2017 khi Alexei Navalny bị tước mất quyền tranh cử, người ta cho rằng bà sẽ thay chân, những người ủng hộ chế độ thậm chí còn đề ra dự luật để ngăn cản Navalnaia. Cho đến tận ngày 16/02, bà vẫn đứng ngoài sân khấu chính trị, nhưng cái chết của người chồng đã buộc bà bước qua ngưỡng cửa mới.
Trong bài xã luận, Libération nói về « Khía cạnh Stalin của chế độ Putin ». Cái chết trong tù của Alexei Navalny nhắc nhở rằng Kremlin, y như thời Liên Xô, không thể dung thứ cho sự hiện hữu của tất cả những ai không sợ hãi chế độ.
Tờ báo nhận định, các bạo chúa thường có hai cách hành động : một mặt là trừ khử các nhà đối lập, mặt khác hủy bỏ tự do ngôn luận dưới tất cả mọi hình thức. Đừng bao giờ quên rằng Alexei Navalny đã chết dần chết mòn trong một chiếc tủ lạnh, ông thụ án 19 năm tù trong gu-lắc vìi tội « cực đoan ». Kremlin chắc đã tự hào vì phát minh ra mô-típ mang hơi hướng của phát-xít và mọi dạng thức toàn trị.
Gần đến cuộc bầu cử tổng thống Nga (từ 15 đến 17/03), Putin tin rằng cần phải khủng bố người dân bằng cách hồi sinh các gu-lắc, những vụ đầu độc, bỏ tù đến chết, những ký ức tồi tệ nhất về chế độ, thay vì dung thứ cho những gì mà ông ta cho rằng không thể dung thứ. Đó là sự hiện diện của một người tử đạo đã tố cáo tổng thống tham nhũng, và nhất là không hề sợ hãi. Chính vì vậy mà nhà độc tài đã ra tay. Bởi vì ở Nga, không sợ hãi chính quyền là điều cấm đoán. Một khi người dân không còn sợ nữa, các chế độ độc tài sụp đổ.
Navalny và Prigozhin chịu chung số phận ? Đúng vậy. Prigozhin chỉ huy những lính đánh thuê của chế độ và đe dọa trật tự của Putin về quân sự. Thay vì đưa ra tòa, như vậy Prigozhin có thể lên tiếng, Putin chọn cách cho chiếc phi cơ của ông ta nổ tung để không còn nghe tới nữa. Navalny thì « không khỏe » khi đi dạo, nhưng xác của ông biến mất.
Để kỷ niệm hai năm cuộc xâm lăng Ukraina, trùng hợp với bầu cử tổng thống Nga, cần phải chiếm được một thành phố nào đó dù chỉ còn là bình địa. Matxcơva vừa giành được một núi gạch vụn tại Avdiivka ở miền đông, nhưng với cái giá nhân mạng khủng khiếp.
Khi xâm lăng Ukraina, Sa hoàng mới đã bộc lộ với thế giới là « Hồng quân » của ông ta bất lực, không thể thắng nổi một tỉnh cũ của đế quốc xô-viết, một nước Đông Âu chỉ có 43 triệu dân kể cả dân số nói tiếng Nga. Việc châu Âu hỗ trợ cho Ukraina không nằm trong dự kiến trong óc ông ta, một châu Âu lệ thuộc vào dầu khí Nga nhất định sẽ chia rẽ. Nhưng ngược lại, cuộc chiến tranh Ukraina đã trở thành cuộc chiến của châu Âu. Đội quân xâm lược phải đối đầu với một quân đội yêu nước sẵn sàng hy sinh.
Việc chiếm được Avdiivka chỉ mang tính biểu tượng thay vì chiến lược, do Ukraina thiếu vũ khí, đạn dược, Hạ Viện Mỹ phong tỏa viện trợ để không làm mất lòng Donald Trump. Cuộc xâm lăng làm Ukraina thay đổi, hướng về phương Tây đồng thời đánh thức Tây Âu và Trung Âu. Một con số đầy ý nghĩa : tổng cộng châu Âu đã viện trợ 85 tỉ euro, trong khi đợt viện trợ mới của Mỹ đang bị treo là 60 tỉ đô la, tương đương 55 tỉ euro. Putin dù sao cũng kết nối được với các chế độ độc tài khác : Trung Quốc, Iran, Bắc Triều Tiên, một băng nhóm côn đồ đã cứu Nga khỏi thảm họa.
Vào đầu cuộc chiến, Vladimir Putin chơi trò trêu ngươi với Emmanuel Macron - vốn nhất định muốn thương lượng với ông ta. Nay tổng thống Pháp đã trở thành cứng rắn, ông nói : « Trong nước Nga ngày nay, người ta nhốt những tư tưởng tự do vào gu-lắc và kết án tử hình ». Còn tân ngoại trưởng Pháp Séjourné nói thẳng về cái chết của Navalny : « Thủ phạm là Putin », « Chúng ta đối mặt với một Sa hoàng lãnh đạo bằng khủng bố ». Libération kết luận, rốt cuộc mọi việc đã được gọi thẳng tên, một nhà độc tài là một nhà độc tài. Giọng điệu và từ ngữ đã thay đổi hẳn ở Paris, và đó là dấu hiệu tốt.
Le Monde chạy tít « Trước Putin, châu Âu lo lắng và cứng rắn hơn ».Les Echos nhìn lại « Hai năm chiến tranh ở Ukraina đã thay đổi châu Âu như thế nào ». Cuộc chiến ngay tại ngưỡng cửa khiến Liên Hiệp Châu Âu (EU) phải có những biện pháp chưa từng thấy về quốc phòng và năng lượng.
Ngày 24/02/2022, các đại sứ của 27 nước thành viên bị đánh thức vào nửa đêm : cuộc xâm lăng Ukraina bắt đầu. Chín giờ sáng, họ có mặt trong cuộc họp khẩn tại Bruxelles được Hội đồng Châu Âu đặc biệt triệu tập trong đêm. Hội nghị tất nhiên nhằm chuẩn bị các tuyên bố của nhà lãnh đạo các nước sẽ đọc vài giờ sau đó, nhưng chú tâm vào các chủ đề rất cụ thể : trừng phạt Nga, tiếp đón người tị nạn Ukraina, viện trợ cho Kiev, tác động lên thị trường tài chánh và năng lượng...Cuộc họp thứ hai vào buổi chiều có sự tham gia của đại sứ Ukraina, một sự kiện chưa từng thấy.
Liên Hiệp Châu Âu, một liên minh hòa bình dựa vào thương mại và sự phụ thuộc lẫn nhau một cách tích cực, phải đối phó với một thách thức lớn hơn nhiều so với những cuộc khủng hoảng trước đó. Hai năm trôi qua, EU đã phá vỡ nhiều điều cấm kỵ. Một trong những tiến bộ ngoạn mục nhất là quốc phòng. Các cơ chế mới được tạo ra nhằm « chi nhiều hơn, chi hợp lý hơn, mua của châu Âu » thiết bị quân sự. Mục tiêu là bảo đảm những nhà máy có thể sản xuất ngay lập tức trong trường hợp khẩn cấp, tài trợ các dự án quốc phòng chung, một catalogue các vũ khí châu Âu cho các nước thành viên, thậm chí một trung tâm mua chung.
Tham vọng trong quốc phòng một phần được gợi hứng từ thành công trong lãnh vực năng lượng. Kế hoạch REPowerEU nhằm tiết kiệm, sản xuất năng lượng sạch, đa dạng hóa nguồn cung làm tỉ lệ khí đốt Nga nhập khẩu từ 45 % chỉ còn 15 % trong năm 2023.Nền tảng mua chung lập ra đã giúp có được giá cả tốt nhất trên thị trường thế giới. Bên cạnh đó, gói trừng phạt thứ 13 sắp được công bố trong tuần này, tuy vũ khí trừng phạt đôi khi bị Hungary thọc gậy bánh xe.
Thử thách mới là mở rộng Liên hiệp : Ukraina, Moldova và Gruzia đã nộp đơn xin gia nhập từ năm 2022, và chưa đầy bốn tháng sau, EU đã chấp nhận tư cách ứng cử viên cho Kiev và Chisinau, một thời gian ngắn kỷ lục. Không dễ dàng gì khi hội nhập Ukraina, cường quốc nông nghiệp 44 triệu dân, nhưng mọi người đều nhìn nhận nếu để Ukraina đứng ngoài còn thiệt thòi hơn. EU còn phải đẩy nhanh thương lượng với sáu nước Balkan đã chờ đợi từ lâu. Viễn cảnh mở rộng EU thành 35 nước thậm chí 36 nước trong những năm 2030, đặt ra nhiều vấn đề hóc búa.
Tại Nga, Les Echos phân tích « Kẻ được người mất trong cuộc chiến tranh ở Ukraina ». Người thì vội vã bán đổ bán tháo tài sản để chạy ra nước ngoài, kẻ khác lợi dụng tình hình để làm giàu. Một dự luật mới được thông qua vào cuối tháng Giêng, cho phép tịch biên tài sản của những người chỉ trích chế độ, với 30 tội danh có thể được diễn dịch tùy ý khiến không ít người đã chạy ra nước ngoài phải trở về bán nhà, xe và các tài sản giá trị để có thể làm lại cuộc đời.
Ngược lại, một lớp người khác lợi dụng việc các công ty ngoại quốc phải ra đi để mua lại cổ phần với giá rẻ mạt, vì Matxcơva buộc họ phải giảm ít nhất 50 % giá trị các nhà máy và cổ phiếu. Việc huy động toàn lực nền kinh tế vào chiến tranh khiến các doanh nghiệp xoay sang phục vụ quốc phòng có được rất nhiều hợp đồng – mặt trái của cấm vận. Nhiều « kẻ khóc », nhưng cũng vô số « người cười » trong cuộc xâm lăng Ukraina.
17/02/2024
Reuters
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu sau khi có tin Alexey Navalny, đối thủ trong nước đáng gờm nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đã qua đời tại một trại giam hình sự ở Bắc Cực, nơi ông đang thụ án tù ba thập niên, tại Nhà Trắng ở Washington, Mỹ, ngày 16 tháng 2 năm 2024.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 16/2 quy trách nhiệm cho Tổng thống Nga Vladimir Putin về cái chết của lãnh đạo phe đối lập ở Nga, Alexey Navalny, và cảnh cáo sẽ có hậu quả.
Tổng thống Biden nói ông ‘không ngạc nhiên’ nhưng ‘phẫn nộ’ trước sự ra đi của ông Navalny.
“Chúng ta không biết chính xác chuyện gì đã xảy ra, nhưng chắc chắn rằng cái chết của ông Nalvany là hậu quả của những việc mà ông Putin và bộ sậu côn đồ của ông ấy đã làm”, Tổng thống Biden phát biểu tại Tòa Bạch Ốc sau khi các quan chức nhà tù Nga loan báo cái chết của ông Navalny.
“Chính quyền Nga sẽ biện minh theo cách của họ,” ông Biden nói. “Nhưng chắc chắn là, chắc chắn là Putin phải chịu trách nhiệm về cái chết của ông Navalny.”
Tổng thống Mỹ nói ông đang tính các bước bổ sung để trừng phạt Nga sau cái chết của ông Navalny.
Ông Biden cũng bày tỏ lòng kính trọng đối với lãnh đạo phe đối lập Nga vì đã ‘dũng cảm’ đứng lên chống lại ‘tham nhũng’ và ‘bạo lực’ của chính phủ Putin.
“Chúng tôi đang cân nhắc xem có thể làm gì nữa,” ông Biden đáp câu hỏi của phóng viên. “Chúng tôi đang xem xét rất nhiều phương án, đó là tất cả những gì tôi có thể nói lúc này.”
Vẫn theo lời ông Biden, “không có mối đe dọa hạt nhân nào đối với người dân Mỹ hay bất kỳ nơi nào khác trên thế giới với những gì Nga đang làm vào lúc này,” ngay cả khi Nga đang cân nhắc triển khai công nghệ chống vệ tinh trong không gian. Nga trước đây đã bác bỏ cáo buộc này.
Tòa Bạch Ốc không trả lời yêu cầu bình luận về những biện pháp chống lại Nga đang được xem xét.
Các quan chức Mỹ đang tìm kiếm thêm thông tin về cái chết của ông Navalny tại trại giam của Nga ở phía bắc Vòng Bắc Cực Ông bị đưa tới đây chưa đầy hai tháng.
Nhưng diễn biến này và phản ứng của ông Biden đã khiến mối quan hệ Mỹ-Nga vốn căng thẳng càng thêm lạnh giá.
Ông Navalny, 47 tuổi, là tiếng nói chỉ trích ông Putin hàng đầu. Tổng thống Biden từng tuyên bố sau khi gặp Tổng thống Putin ở Geneva vào tháng 6 năm 2021 rằng cái chết của ông Nalvany sẽ có nguy cơ gây ra hậu quả nặng nề cho ông Putin.
Ông Biden và ông Putin đối nghịch sâu sắc về cuộc xâm lược của Nga tại Ukraine mà qua đó Nga đã bị Hoa Kỳ và các quốc gia phương Tây trừng phạt.
Tổng thống Biden đang thúc giục những người theo đường lối cứng rắn của Đảng Cộng hòa trong Quốc hội Hoa Kỳ hỗ trợ thêm kinh phí để mua thêm nhiều vũ khí cho quân đội Ukraine.
Nga cũng là chủ đề gây chú ý trên con đường tranh cử trong lúc ông Biden đang tìm cách tái đắc cử thêm một nhiệm kỳ thứ hai.
Đối thủ dự kiến của ông Biden bên Đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Donald Trump, tuần trước khiến lưỡng đảng phẫn nộ khi nói rằng ông sẽ không làm gì để bảo vệ các đồng minh NATO trước Nga trừ phi họ chịu chi thêm cho công cuộc phòng thủ chung.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Mike Johnson, thuộc đảng Cộng hòa, đã không đưa dự luật của Thượng viện ra biểu quyết tại Hạ viện. Dự luật đó bao gồm 95,34 tỷ đô la hỗ trợ an ninh cho Ukraine và Israel, viện trợ nhân đạo quốc tế, và các nguồn lực để giúp các đồng minh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Sau cái chết của ông Navalny, ông Johnson kêu gọi Mỹ và các đồng minh nên sử dụng “mọi phương tiện sẵn có để cắt đứt khả năng của Putin tài trợ cho cuộc chiến vô cớ ở Ukraine và hành động gây hấn chống lại các nước Baltic.”
“Lịch sử đang dõi theo Hạ viện. Lịch sử sẽ không bao giờ quên việc không hỗ trợ Ukraine vào thời điểm quan trọng này,” Tổng thống Biden nói.
Có mặt tại Munich để tham dự một hội nghị an ninh, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ không bao giờ rút lui khỏi các nghĩa vụ của liên minh NATO vốn được đặt ra sau Thế chiến thứ hai, nêu bật sự tương phản giữa cách tiếp cận của Tổng thống Biden trong việc can dự toàn cầu với quan điểm theo chủ nghĩa biệt lập của ông Trump, ứng viên tiềm năng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm nay tại Mỹ.
Phó Tổng thống Mỹ cũng đã gặp bà Yulia, vợ của ông Navalny, bên lề hội nghị và ‘bày tỏ sự đau buồn cũng như phẫn nộ’ trước tin ông Navalny ra đi, một quan chức Tòa Bạch Ốc cho hay.
À partir de l’adresse <voatiengviet>
19/02/2024
Nguồn: Nicholas Kristof, “What Feckless Americans Can Learn From Navalny’s Bravery,” New York Times, 16/02/2024
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Nước Nga của Vladimir Putin vừa trở nên ảm đạm và vô hồn hơn kể từ khi xuất hiện tin tức về cái chết ở nhà tù Bắc Cực của Aleksei Navalny, nhà bất đồng chính kiến 47 tuổi, người đã thể hiện lòng dũng cảm và tính hài hước trong nỗ lực mang lại nền dân chủ cho quê hương mình.
Sức mạnh, sự kiên cường, và lòng dũng cảm của Navalny tương phản với sự vô trách nhiệm của rất nhiều người Mỹ khi đối phó với Putin. Từ Donald Trump đến Tucker Carlson, một số lượng đáng kể các nhà lãnh đạo Mỹ và người phát ngôn của họ đã chấp nhận “cúi đầu” trước tổng thống Nga.
“Tại sao Trump và những người ủng hộ ông ấy ở Quốc hội lại muốn xoa dịu tên bạo chúa Nga này?” Thượng nghị sĩ Dick Durbin, Đảng viên Dân chủ đại diện bang Illinois, đã đặt câu hỏi sau khi có tin Navalny qua đời.
Tôi hy vọng tấm gương của Navalny sẽ củng cố sức mạnh cho người Mỹ cũng như người châu Âu, vì dù sở hữu nhiều nguồn lực, chúng ta vẫn chưa thể hiện được một chút sức mạnh nào như ông ấy đã từng thể hiện.
Bài kiểm tra cơ bản nhất về sức mạnh của chúng ta rất đơn giản: Liệu Mỹ có tiếp tục hỗ trợ Ukraine khi nước này cố gắng chống lại quân xâm lược Nga không? Tôi hy vọng sự hy sinh của Navalny giúp chúng ta tìm ra ý chí để đứng lên chống lại Putin.
Navalny là lãnh đạo phe đối lập và nhà bất đồng chính kiến hàng đầu ở Nga, nhưng cũng nổi lên như một Mandela của thời đại này. Dù đã bị đầu độc và nhiều lần bị trừng phạt bằng những đợt biệt giam kéo dài trong những nhà tù xa xôi, Navalny vẫn đứng vững. Ông đã tiếp tục chế nhạo Putin và tố cáo việc xâm lược Ukraine.
Sự hóm hỉnh và không chịu khuất phục trước quyền lực đã khiến ông trở thành cơn ác mộng của Điện Kremlin. Bị đưa đến trại cải tạo, ông đã cố gắng đoàn kết các tù nhân cùng lính canh.
Chỉ mới hôm thứ Năm, ông còn xuất hiện qua video trong một phiên tòa và đùa giỡn đòi một phần lương của thẩm phán. “Vì tôi sắp hết tiền rồi, cũng là do phán quyết của ông đấy,” Navalny giải thích, đề cập đến số tiền phạt mà mình phải trả.
Không có gì ngạc nhiên khi Navalny được cho là đã chết. Rất nhiều người Nga dũng cảm – nhà báo, luật sư, nhân vật chính trị – đã lần lượt qua đời sau khi thách thức chính quyền. Thật khó hiểu khi nhiều người Mỹ lại phản ứng theo cách ngược lại, hành động như thể cún cưng của Putin.
Trong tháng này, Tucker Carlson đã thực hiện một cuộc phỏng vấn dài 127 phút với Putin, nhưng không hề hỏi một câu nào về Navalny. Buổi phỏng vấn dễ dàng đến mức Putin tỏ ra bực bội trước thái độ cung kính của phóng viên và nói rằng mình muốn được hỏi những câu hỏi sắc bén hơn.
Carlson thậm chí còn tham gia một chuyến du lịch quảng cáo tới nước Nga của Putin, ca ngợi Moscow. “Nó đẹp hơn rất nhiều so với bất kỳ thành phố nào ở đất nước tôi,” ông nói. “Nó sạch hơn, an toàn hơn và đẹp hơn, về mặt thẩm mỹ, kiến trúc, thức ăn, dịch vụ, nó đều hơn bất kỳ thành phố nào ở Mỹ.”
Còn tàu điện ngầm Moscow thì sao? “Không có hình vẽ bậy. Không có bụi bẩn. Không có mùi hôi,” Carlson nói. “Không có kẻ lang thang, nghiện ma túy, kẻ hiếp dâm, hay kẻ nào chờ đợi để đẩy bạn vào đường ray xe lửa và giết bạn. Không, mọi thứ đều sạch sẽ và ngăn nắp.”
Và mua sắm hàng hóa? Chắc chắn là một món hời! Carlson đã đi mua sắm ở Moscow, tiêu ít tiền hơn dự kiến, và nói rằng trải nghiệm đó đã khiến ông trở nên cực đoan hơn trong việc chống lại các nhà lãnh đạo Mỹ. Ông dường như không hiểu rằng so với người Mỹ, người Nga chi gấp 4 lần thu nhập của họ cho thực phẩm, và giá cả rẻ chỉ vì Nga là một nước nghèo với đồng tiền yếu.
Tất nhiên, đúng là Moscow có một hệ thống tàu điện ngầm tuyệt đẹp, và tôi không phản đối việc các nhà bình luận chỉ ra điều đó – hoặc tự hỏi tại sao các thành phố của Mỹ không thể có hệ thống giao thông công cộng tốt như vậy. Nhưng thật đáng lo ngại khi những kẻ nịnh hót người Mỹ lại mong muốn minh oan cho sự tàn bạo của Putin, phớt lờ các nạn nhân của ông ta và cố gắng ghi điểm chính trị ở quê nhà khi tôn vinh chế độ độc tài Nga và làm suy giảm nền dân chủ Mỹ.
(Sau tin tức về cái chết của Navalny, Carlson lại bất ngờ đổi ý. “Những gì đã xảy ra với Navalny thật kinh hoàng,” ông nói với tờ Daily Mail. “Toàn bộ sự việc thật man rợ và khủng khiếp. Không một người tử tế nào lại biện minh cho điều đó.”)
Con gái của Navalny, Dasha, một sinh viên tại Stanford, nói với tôi vào năm ngoái rằng cô đã rất lo lắng khi cha mình quyết định tự nguyện trở về Nga vào năm 2021, sau khi các điệp viên Nga đầu độc và suýt giết chết ông. Navalny biết những rủi ro mình phải đối mặt nhưng vẫn tiếp tục. “Theo ý riêng của tôi, tôi muốn cha ở lại với mình,” cô nói. “Nhưng tôi chưa bao giờ nghi ngờ quyết định quay về của ông ấy.”
Cô nói thêm: “Tôi lúc nào cũng cực kỳ lo lắng cho ông ấy, vì tôi là con gái của ông. Tôi đã nghĩ rằng có lẽ cha tôi không nên làm việc này. Nhưng đó là điều ông ấy mong muốn và vì lợi ích lớn hơn của đất nước.”
Tình cảm của cánh hữu ngày nay dành cho Putin là một sự lặp lại của thói quen hâm mộ thiển cận mà những người bị tư tưởng chi phối thường dành cho các nhà độc tài nước ngoài, bao gồm cả sự yêu thích trước đây của cánh tả đối với Mao Trạch Đông. Phiên bản hôm nay, do chính Trump dẫn đầu, rất nguy hiểm – gần đây, Trump đã gợi ý rằng ông có thể mời Nga tấn công các đồng minh NATO không chịu chi đủ tiền cho vũ khí – và nó cũng phớt lờ lịch sử tàn bạo lâu dài của Putin ở cả trong và ngoài nước.
Putin đã củng cố quyền lực vào năm 1999, sau một số vụ đánh bom bí ẩn ở chung cư khiến hơn 300 người thiệt mạng. Putin đổ lỗi cho những kẻ khủng bố Chechnya và phát động cuộc chiến ở Chechnya, qua đó thể hiện ông là một người yêu nước kiên quyết và cứng rắn bảo vệ lợi ích quốc gia của mình. Tuy nhiên, từ lâu đã có nghi ngờ rằng các vụ đánh bom là do chính cơ quan an ninh Nga dàn dựng, nhằm tạo cớ cho Moscow trấn áp. Chúng ta vẫn không biết chắc chắn, nhưng quan điểm của tôi và của nhiều người khác là các bằng chứng cho thấy chính quyền Nga nhiều khả năng đã lên kế hoạch cho các vụ đánh bom, chứ không phải những kẻ khủng bố Chechnya.
Nói cách khác, ngay từ những ngày đầu cầm quyền, Putin đã gắn liền với sự đàn áp, lừa dối, và tàn bạo đối với chính người dân của mình. Nga cũng đã gây bất ổn hoặc tấn công các nước láng giềng, từ Gruzia đến Moldova, Estonia, và Ukraine, và theo FBI, họ còn can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.
Đó chính là nước Nga mà Navalny đã chống lại. Đó cũng chính là nước Nga mà quá nhiều người Mỹ đã củng cố bằng cách phản đối viện trợ cho Ukraine.
Có thể hiểu tại sao người ta xem việc mất đi nhân vật đối lập quan trọng nhất của Nga là dấu hiệu cho thấy quyền lực tối cao của Putin, nhưng tôi tự hỏi liệu đó có phải là dấu hiệu cho thấy ông ấy cũng đang bất an hay không.
Cách đây vài ngày, một nhà bất đồng chính kiến người Nga khác, Vladimir Kara-Murza, đã viết trên tờ Washington Post: “Ngay cả khi ở trong nhà tù ở Nga, tôi cũng có thể nhìn thấy điểm yếu của Putin.” Và chính Navalny đã từng nói: “Nếu họ quyết định giết tôi, điều đó có nghĩa là chúng tôi vô cùng mạnh. Cần phải tận dụng sức mạnh này.”
Đó là những lời mà người Nga cũng như người Ukraine nên ghi nhớ, nhưng đó cũng là một thông điệp gửi đến các thành viên Quốc hội Mỹ và những người theo cánh hữu vốn đã trở thành những người bạn đồng hành của Moscow. Cầu mong sự hy sinh anh dũng của Navalny thức tỉnh họ.
Nicholas Kristof là nhà bình luận của New York Times từ năm 2001. Ông từng giành hai giải Pulitzer nhờ các phóng sự về Trung Quốc và nạn diệt chủng ở Dafur.
À partir de l’adresse <nghiencuuquocte>
20/02/2024
Reuters
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock đến cuộc họp của Hội đồng Ngoại giao (FAC) tại trụ sở EU ở Brussels, vào ngày 19 tháng 2 năm 2024.
Các nước Liên minh Châu Âu bao gồm Đức hôm thứ Hai kêu gọi áp thêm các lệnh trừng phạt mới đối với Moscow liên quan đến cái chết của thủ lĩnh đối lập bị giam tù Alexey Navalny, khi họ thảo luận về một loạt các lệnh trừng phạt mới để đánh dấu hai năm Nga xâm lược Ukraine.
Hungary là quốc gia EU duy nhất chưa phê chuẩn các chế tài được đề xuất đối với gần 200 công ty và những người được coi là có liên quan đến cuộc chiến trong loạt trừng phạt thứ 13 của EU đối với Nga kể từ khi Moscow xâm chiếm Ukraine vào ngày 24 tháng 2 năm 2022.
Nhà ngoại giao hàng đầu của EU đề nghị liệt tên các quan chức nhà tù Nga liên quan đến cái chết của ông Navalny vào danh sách những người bị phong tỏa tài sản và cấm du hành.
Hiện chưa có thông tin về bất kỳ biện pháp cứng rắn nào hơn nhắm vào nền kinh tế rộng lớn hơn của Nga và một nhà ngoại giao EU cho biết cho đến nay dường như bất kỳ lệnh trừng phạt mới cụ thể nào liên quan đến cái chết của ông Navalny sẽ chỉ "mang tính biểu tượng" và sẽ được áp dụng sau.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết bà hy vọng 27 quốc gia EU sẽ sớm đồng ý về loạt trừng phạt thứ 13. Các quan chức EU nói rằng điều đó có thể xảy ra vào thứ Tư nếu Budapest bật đèn xanh.
Bà Baerbock nói: “Chúng ta đã chứng kiến Tổng thống Nga đã dùng vũ lực tàn bạo để đàn áp những công dân của mình xuống đường biểu tình đòi tự do hoặc viết về điều đó trên báo chí. Chúng tôi sẽ đề xuất các biện pháp trừng phạt mới sau cái chết của ông Alexey Navalny”.
Ông Navalny chết trong một nhà tù ở Bắc Cực một tuần trước khi đánh dấu hai năm cuộc xâm lược Ukraine của Nga.
Nhà ngoại giao hàng đầu của khối cho biết ông kỳ vọng các nước EU sẽ đặt ra các biện pháp trừng phạt có chủ đích đối với một số quan chức Nga liên quan đến cái chết của đối thủ của Điện Kremlin, một cựu luật sư 47 tuổi, người nổi tiếng với lòng can đảm chống nhà nước Nga tham nhũng.
Người đứng đầu chính sách đối ngoại của khối, Josep Borrell, người chủ trì cuộc họp hôm thứ Hai của các bộ trưởng ngoại giao EU tại Brussels, nói: “Các quốc gia thành viên (EU) chắc chắn sẽ đề xuất các biện pháp trừng phạt đối với những người chịu trách nhiệm. Người chịu trách nhiệm lớn nhất chính là Putin".
Thụy Điển và Lithuania cũng nằm trong số những nước kêu gọi trừng phạt.
Vợ góa của ông Navalny, Yulia Navalnaya, đã tham dự cuộc họp ở Brussels. Bà nói hôm thứ Hai rằng bà sẽ tiếp tục cuộc chiến của người chồng quá cố của bà và kêu gọi những người ủng hộ hãy kiên quyết hơn bao giờ hết chiến đấu chống lại Tổng thống Vladimir Putin.
Hungary vẫn chưa ủng hộ các biện pháp trừng phạt mới đối với Moscow được đề xuất trước khi ông Navalny chết và không bình luận kể từ đó.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban, người từng nói rằng ông "tự hào" về các mối liên hệ với Nga, đã trì hoãn các đợt trừng phạt trước đó cũng như các thỏa thuận của EU về hỗ trợ tài chính cho Kyiv. Những động thái như vậy đòi hỏi sự ủng hộ nhất trí của tất cả các nước EU.
À partir de l’adresse <voatiengviet>
